روز گذشته سوت پایان پانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت به صدا درآمد. در روزهای جشنواره شخصیتهای متعددی از فیلمسازان، هنرمندان و مسئولین سینمایی بینالمللی، ازکشورهای مختلف مهمانِ ایران بودند. مهمانانی که محل زندگیشان همسایههای اطراف و منطقه خودمان بودند تا کسانیکه از آمریکا و اروپا و دیگر نقاط جهان به ایران آمدند.
کنفرانسها، نشستهای خبری و مصاحبههای متعددی با این مهمانان در هفتهی گذشته برگزار شد؛ اما برخی از صحبتهای ایشان جملات کلیدی و قابل تأملی بودند که در روزهای شلوغ جشنواره و حجم بالای صحبتها گم شدند، حال آنکه جای بحث و بررسی بسیاری دارند.
در ادامه به 3 نمونه از این موارد اشاره میکنیم، همان حرف هایی که چون از خارج مرزها می آید دیگر عدهای نمیتوانند طعنهی سفارشی و سرمایهگذاری به آن بزنند.
1: «ایران، کشوری کهن و متمدن» این جملهای است بارها و بارها از زمانی که یادمان می آید شنیدهایم. هرکسی هم از این کلام تعبیر، استدلال و استنباط خودش را دارد. از همزبانان و هموطنان خودمان بگیرید تا شخصیتهای غیرایرانی.
وقتی میپرسیم دلیلتان بر این تمدن و کهن بودن این سرزمین چیست و از کجا به این نتیجه رسیدهاید؟ بازهم پاسخهای متفاوتی میشنویم. خصوصا در سالها و ماهها و روزهای اخیر که گاهی اوقات استدلالهای عجیب و غریبی از برخی چهرهها در اینباره میشنویم.
اما «مراد شاهین» رئیس سازمان سینمایی سوریه در اختتامیه جشنواره فیلم مقاومت روی سن برج میلاد آمد و گفت: من برای اولین بار به ایران سفر کردهام، در این مدت شهرها، خیابانها و محلههای زیادی از کشور شما را دیدهام، یک نکتهای در این میان عجیب توجهام را جلب کرد. شما روی دیوارهای شهرهایتان، بر روی تابلوها و درب و پنجرههای ساختمانهایتان؛ عکس و نقاشی شهدایتان را قرار دادهاید.
وی افزود: مُنقّش کردن درب و دیوارهای شهر و کشورتان به عکس شهدایتان، نشان از این دارد که شما قدر کسانیکه مرزهای کشورتان را حفظ کردند میدانید. در همین اختتامیه میبینم خانوادههای شهدا و رزمندگانتان را تکریم میکنید، این یعنی به کسانیکه جانشان را برای عقائد و خاک کشورتان، فدا کردهاند ارج مینهید و قدرشان را میدانید.
«شاهین» دلیل خود از تمدن ایران را همین مسئله خواند و ادامه داد: به نظر من این قدردانی است که تمدن و تاریخ کهن شما را نشان میدهد. همینکه برای ایشان و خانودههایشان احترام قائلید و نامشان را زنده نگه میدارید.
2: «دن کوهن» فیلمساز شناختهشده آمریکایی در یکی از کنفرانسهای خود وقتی لب به انتقادهای تند علیه سیاست های آمریکا و اسرائیل گشود، یکی از خبرنگاران از وی پرسید: آیا ترسی ندارید که هنگام برگشت به کشورتان این حرفها برایتان مشکل ایجاد کند و حتی باعث شود برای ساخت فیلمهای بعدیتان دچار موانعی شوید؟
«کوهن» در جواب گفت: نمی دانم مشکلی ایجاد شود یا نه، شاید پیش نیاید، ولی اصلا برایم مهم نیست. اگر هم ایجاد کنند، ترجیح میدهم کشورم را عوض کنم ولی از حرفم کوتاه نیایم. فیلم آخر من «کشتن غزه» نام دارد که به موضوع کشتار در غزه میپردازد، نقطه اتهامش به سمت اسرائیل و آمریکاست.
وی افزود: هیچ ترس و إبایی ندارم که انتقادهای خودم را در حرفها و فیلمهایم بیاورم، چراکه اگر هم مشکلی برایم ایجاد کنند، در برابر مشکلاتی که مردم فلطسین و یمن عراق و سوریه تحمل میکنند، چیزی نیست. من مظلومیتِ این مردم را باید نشان دهم، حتی اگر به قیمت اخراج شدن از کشورم تمام شود.
3: «جان جیانویتو» مستند ساز و استاد دانشگاه آمریکا همچنین در یکی از نشستهای خود خطاب به فیلمسازان جوان گفت: سینمای آمریکا و رسانههای سلطه سعی دارند به موضوعاتی بپردازند که رفتار خودشان را توجیه کند. همواره تلاش میکنند فیلم سازان و مستندسازان را پرداختن به موضوعاتی مثل سوریه و عراق و فلطسین و افغانستان و... دور کنند. تمایلی ندارند فیلمهایی ساخته شود که به موضوع مقاومت و مقابله با سیاستهای سلطهطلبانه بپردازد.
وی در ادامه عنوان کرد: اما من همواره سعی کردم سراغ موضوعاتی بروم که سینمای سلطه نمیخواهد و پنهان نگهش میدارد. تنها یک دلیل هم دارم، می گویم به موضوعات دیگر، سینمای سلطه و سیاستهای سلطهطلبانه جهان میپردازند، چه دلیلی دارد من هم همانها را بسازم؟! بگذار من کارهایی بسازم که این نظام نمی سازد. به همین دلیل فیلمهایم تماماً با موضوعات افغانستان و عراق و سوریه و لبنان و فلسطین هستند. پیشنهادم به شما فیلمسازان جوان هم همین است.
* یک نکته در این میان نیاز به توجه دارد، افراد فوق نه ریش دارند، سِمت دولتی دارند و نه برای انقلاب فیلم ساختهاند که عدهای بگویند: «حرفهای تشریفاتی و شعاری است و برای خوشآمدن دلِ کسی، این حرفها را زدهاند یا ازجایی پول گرفتهاند و بهشان دیکته شده و افاضاتی از این دست» بلکه از جانب دو فیلمساز آمریکایی و یک شخصیت سوری است، پس بیشتر قابل تأمل است.
ارسال نظر